ЕИ кенгаши Украина ва Молдова учун савдо имтиёзларини узайтирди

Европа Иттифоқи кенгаши Украина билан божсиз савдо режимини яна бир йилга, 2024 йил 6 июндан 2025 йил 5 июнига қадар узайтиришни маъқуллади. Бу ҳақда Европа кенгашининг 13 май, душанба куни тарқатилган пресс-релизида айтилади.

Украина учун савдо имтиёзлари икки истисно билан узайтирилмоқда. Биринчидан, «мунтазам мониторинг асосида мавжуд ҳимоя механизмининг мустаҳкамланган версияси» қўлланади, бу эса Европа комиссиясига «маълум шартлар юзага келганда зарур чораларни кўриш» имконини беради, дейилади пресс-релизда. Амалда, Украина қишлоқ хўжалиги маҳсулотларининг ҳаддан ташқари импорти туфайли Европа Иттифоқи бозорида ёки бирон бир аъзо давлатда муаммолар юзага келса, ЕК уни қандай чеклаш тўғрисида қарор қабул қилади.

Иккинчидан, Европа Иттифоқи бозори Брюсселда парранда гўшти, тухум, шакар, жўхори, дон, маккажўхори ва асални ўз ичига олган Украинанинг «сезгир» қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари рақобатидан ҳимояланади. Агар ушбу товарларнинг импорт ҳажми 2021 йил иккинчи ярмида ҳамда 2022 ва 2023 йиллар давомида қайд этилган ўртача кўрсаткичдан ошса, уларга тарифлар қайтадан жорий этилиши мумкин. Ушбу «автоматик тормоз» илгари Европа комиссияси томонидан таклиф қилинган ва Европа парламенти томонидан қўллаб-қувватланган.

ЕИ кенгаши Молдова учун савдо имтиёзларини узайтиришни ҳам маъқуллади

Худди шу пресс-релизда Молдова учун ҳам савдо имтиёзларини 2024 йил 25 июлдан 2025 йил 24 июлгача узайтириш тўғрисида сўз боради. Гап Молдова товарларининг етти тоифасига: помидор, саримсоқ, узум, олма, гилос, олхўри ва узум шарбатига нисбатан барча божхона ва импорт божлари қўлланишини янада тўхтатиб туриш ҳақида бормоқда. Молдова ассоциация шартномаси бўйича Европа Иттифоқига бошқа кўплаб маҳсулотларни божсиз етказиб беради.

Европа кенгаши икки давлат билан савдони либераллаштириш «Россиянинг Украинага қарши уруши шароитида давом этаётганини, у Молдовага ҳам жиддий таъсир кўрсатишда давом этаётганини ва натижада Украина ҳамда Молдовани иқтисодий қўллаб-қувватлашни давом эттириш заруриятини ҳисобга олгани»ни таъкидлади. 2022 йил июн ойида бу икки давлатга Европа Иттифоқига номзод мақоми берилган ва улар билан музокараларни 2023 йилнинг декабрида бошлашга қарор қилинганди.