Беларусда ўлимга ҳукм қилинган германиялик иштирокидаги видео намойиш этилди

Беларус давлат телеканали - «Беларусь 1» 25 июл, пайшанба куни кечқурун «Немис террорчиси иқрори» номли кўрсатувни намойиш этди, унинг ягона иштирокчиси Германия фуқароси, июн ойида Минск яқинидаги Озеришче темирйўл станциясидаги портлаш иши бўйича ўлим жазосига ҳукм қилинган Рико Кригер эди. 

«Интервю» давлат каналига эркинлик бўлмаган шароитда берилди 

DW эътиборни бир қатор ҳолатлар туфайли Кригер баёнотларининг ҳақиқийлигини тасдиқлаш иложи йўқлигига қаратади. Германия фуқароси ўлим жазосига ҳукм қилинган ҳолда, Беларус ҳукумати томонидан тўлиқ назорат қилинадиган телеканал журналистлари билан суҳбатлашди. Бундан ташқари, унга ушбу «интервю»га рози бўлиш ёки камерада ундан нима талаб қилинганини айтиш учун босим ўтказилганми ёки йўқми, номаълум: Беларус қамоқхоналаридаги кўплаб собиқ маҳбуслар қийноққа солинганини айтишган.

«Мен ўзимни отилиш арафасида турган қандайдир жирафа каби ҳис қиляпман» 

Сюжет муаллифининг очиқ тарғибот услубида ёзилган кириш сўзидан сўнг, видеода немис тилида гапирган, нутқи рус тилида дубляж қилинган ва таржимаси бу тилга тўғри келмайдиган қўли кишанли одамни кўриш мумкин. Шундай қилиб, унинг Dass ich meine Tochter sehen kann («қизимни кўришим мумкин») ибораси «мен қиз дўстимни кўришим мумкин» деб таржима қилинган. 

Беларус давлат телевидениесидаги сюжетда Кригер АҚШнинг Берлиндаги элчихонасида қўриқчи ва Германияда қутқарувчи бўлиб ишлаганини айтди. У, шунингдек, Украинага «фойдали бўлиш» истаги ва Украина кўнгилли тузилмаларига ариза юборишни қандай бошлагани ҳақида гапирди.

Видеодан хулоса қилиш мумкинки, 2023 йилда номаълум ниқобли эркак Рико Кригер билан видео-алоқа орқали гаплашиб, «муҳим вазифаларни бажариш учун Минскка учиб кетишни» таклиф қилган ва «муваффақиятли бўлса» Германияга қайтиб, кейин Украинага боришини ваъда берган. Кригер «СБУ» вакиллари билан мулоқот қилаётганига ишончи комил бўлган ва уларга ишонган. 

Кригернинг сўзларига кўра, у Минскка Озарбойжон орқали учиб келган, Беларусда эса уни у ерга юборганларнинг кўрсатмаларини бажарган. 2023 йил 5 октябрда ундан жўнатилган координаталар бўйича рюкзакни олиб, Озеришче бекатида вагон ёнида қолдиришни сўрашди. Кригер кўрсатмаларга амал қилиб, меҳмонхонага йўл олган. Тез орада станцияда портлаш юз берган, натижада ҳеч ким жабрланмади. Эртаси куни Кригер қўлга олинди ва кейинчалик олтита жиноий айблов, жумладан, террорчилик ҳужуми ва ёлланма фаолиятда айбланди. У фақат битта айблов бўйича айбини тан олди - агентлик фаолияти бўйича.

Сюжет охирида Рико Кригер йиғлаб, Беларус раҳбари Александр Лукашенкодан кечирим сўрайди. «Энди мен ўзимни ўққа тутишмоқчи бўлган жирафага ўхшатяпман ва ҳар куни ўзимни бутунлай ташлаб кетилгандек ҳис қиляпти. Мен учун ҳукумат курашиши керак, лекин буни фақат менинг оилам қиляпти», деди у. «Ҳукм ҳар қандай вақтда амалга оширилиши мумкин, мен қилган ишимдан жуда афсусдаман, ҳар дақиқада ва ҳар сонияда қурбонлар бўлмагани учун ўзимни бироз яхши ҳис қиляпман ва умидим шундаки, президент Александр Лукашенко мени кечиради», деди Кригер. 

Кригер «ФСБ» агенти Красиков билан алмашинув учун фойдаланилиши мумкин 

DW суҳбатлашган экспертларнинг фикрича, Рико Кригер 2019 йилда Берлинда собиқ чечен дала қўмондони Зелимхон Ханқошвилини отиб ўлдирган ва Германияда умрбод қамоқ жазосига ҳукм қилинган Россия «ФСБ» ходими Вадим Красиковга алмаштирилиши мумкин. Беларус Ташқи ишлар вазирлиги аллақачон Германияга «вазият ривожининг мавжуд вариантлари бўйича аниқ ечимларни» таклиф қилганини айтди.

«Биз унинг тақдиридан хавотирдамиз ва бошиданоқ унга интенсив консуллик ёрдамини кўрсатиб келмоқдамиз, унинг манфаатларини Беларус расмийлари олдида фаол ҳимоя қилмоқдамиз», деди Германия ТИВ вакили Кристиан Вагнер. У батафсил маълумот бермади ва судланган Германия фуқаросининг тақдири бўйича Минскдан таклифлар ҳақидаги саволга жавоб беришдан қочди.