ЕИ Венгрияни қонун устуворлигини бузгани учун танқид қилди

Еврокомиссия маълумотларига кўра, Венгрия коррупция, порахўрлик ва манфаатлар тўқнашувига қарши кураш, сиёсий партияларни молиялаштириш ва оммавий ахборот воситалари мустақиллиги бўйича Европа Иттифоқининг демократик стандартларидан сезиларли даражада орқада қолмоқда. Бу баҳо Еврокомиссиянинг 24 июл, чоршанба куни эълон қилинган Европа Иттифоқига аъзо давлатлар ва иттифоққа қўшилиш учун номзод мақомига эга бўлган қатор мамлакатларда қонун устуворлиги бўйича йиллик ҳисоботида келтирилган.

«Венгрия комиссия учун қонун устуворлиги ҳақида гап кетганда ҳақиқий тизимли муаммо туғдиради», деди адлия бўйича Европа комиссари Диде Рейндерс ҳисобот тақдимотида. Унинг сўзларига кўра, Будапешт Европа Иттифоқининг аввалги йиллик ҳисоботида аниқланган қонун устуворлиги бузилишини бартараф этишда деярли ҳеч қандай муваффақиятга эришмаган. Бундан ташқари, ўшандан бери қонунбузарликлар сони саккизтага етди. «Менимча, бу қонун устуворлиги ҳақидаги ҳисобот учун мутлақ рекорд», деди AFP’га анонимлик шарти билан Европа Иттифоқи расмийларидан бири.

Венгрия кўпинча қоидабузарлар қаторига киради 

Йил охиригача Европа Иттифоқи кенгашига раислик қилувчи Венгрия Европа комиссиясининг қонун устуворлиги ҳақидаги ҳисоботларида доимий равишда танқид қилинмоқда. Будапешт ҳукумати мамлакатдаги қонун устуворлигига таҳдид туфайли ЕИ шартномасининг 7-моддасига мувофиқ суд жараёнига дуч келмоқда. Бундан ташқари, Европа комиссияси Венгрияга нисбатан қонун устуворлигининг бир неча бор бузилганлиги муносабати билан яна бир нечта суд жараёнларини ўтказмоқда. Европа Иттифоқининг Люксембургдаги суди июн ойида Венгрияни Европа миграция ва бошпана сиёсати ҳақидаги қонунларини бузган учун катта миқдорда жарима тўлашга мажбур қилди. Бош вазир Виктор Орбан қарорни «ғазабнок» деб атади ва бунга рози эмаслигини айтди. 

Венгрия ҳукумати Европа Иттифоқида амалдаги ҳуқуқий давлат нормаларини қатъиян рад этса-да, Коронавирусга қарши ёрдам фонди ва Тенг имкониятлар жамғармасидан грантлар талаб қилмоқда. ЕИ Венгрияга 30 миллиард евро миқдоридаги молиявий ёрдамни музлатиб қўйди, чунки мамлакатда коррупциянинг ҳақиқий хавфи мавжуд ва Венгриядаги судлар мустақил ҳисобланмайди. Бироқ, Россиядан ўзини ҳимоя қилаётган Украинага кейинги ҳарбий ва молиявий ёрдам кўрсатиш учун Орбаннинг зарур розилигига эришиш мақсадида пулнинг бир қисми берилди. Бу - Европа Иттифоқи кенгашига раислик қилувчи давлат «қонун устуворлиги механизми» деб аталувчи жазога тортилган биринчи ҳолат.